Hij gaat gekleed als een gangster, beweegt zich als een gangster en heeft de kalme autoriteit van een gangster. Maar Abel Morales (Oscar Isaac) draagt geen wapen onder zijn lange jas. Hij heeft, voor zover hij weet, ook geen enkel wapen in huis. Wanneer blijkt dat zijn vrouw Anna (Jessica Chastain) een damespistool in haar handtas verbergt, reageert hij woedend. Anna heeft zo haar redenen om zich te bewapenen. Het is 1981, een van de gewelddadigste jaren uit de geschiedenis van New York. Corruptie, straatmoorden, georganiseerde misdaad en drugsproblemen beheersen het nieuws. Morales heeft een goedlopend bedrijf in stookolie, maar dat betekent niet dat hij zich aan de veilige kant van de wet bevindt. De scheidslijnen zijn vaag: boekhouders zijn creatief, afpersing is aan de orde van de dag. Morales' concurrenten deinzen er niet voor terug zijn tankwagenchauffeurs te beroven van hun lading. Volgens Anna, dochter van een crimineel, dient geweld met geweld te worden bestreden. Abel Morales denkt daar anders over. Rustig en welgemanierd probeert hij de eerlijke weg te bewandelen, maar niet iedereen gelooft in zijn intenties. De openbaar aanklager die zijn boekhouding onderzoekt, zijn eigen werknemers die zich niet meer veilig voelen, de bankier die hem laat stikken; langzaam keert de wereld zich tegen hem. Net op het moment dat hij een groot bedrag bij elkaar moet krijgen om een belangrijk stuk grond te kopen, begint zijn imperium af te brokkelen. Allemaal kijken ze over de rand van de afgrond, de mannen van regisseur J.C. Chandor: Kevin Spacey als bankier, Robert Redford als zeiler. Wat heeft de bejubelde filmmaker bedacht voor de getergde zakenman in A Most Violent Year? Lees hier het interview. A Most Violent Year is het stijlvolle relaas van een man die onder zware druk staat om zichzelf te verloochenen. Morales, immigrant uit Colombia, moet al zijn creativiteit aanspreken. Het gevecht tegen zijn omgeving is net zo goed een gevecht met zichzelf. Dat is bekend terrein voor J.C. Chandor, die met zijn derde speelfilm opnieuw zijn talent en eigenzinnigheid bewijst. In zijn sterke debuut Margin Call (2011), over de bankiers die de financiële crisis veroorzaakten, zocht hij al het schemergebied van het kapitalisme op. En evenals All Is Lost (2013), waarin Robert Redford als solozeiler op de oceaan probeert te overleven nadat zijn boot is beschadigd, gaat A Most Violent Year net zozeer over arrogantie als over moed. De spanning in A Most Violent Year, kalm opgebouwd en prachtig geacteerd, speelt zich vooral onder de oppervlakte af. Chandor is niet geïnteresseerd in heldendom. Zijn hoofdpersonen twijfelen en maken inschattingsfouten. Zo koelbloedig en introvert als Morales lijkt, zo onzeker is hij; een verschil tussen innerlijk en uiterlijk dat ook opgaat voor de film. De spanning in A Most Violent Year, kalm opgebouwd en prachtig geacteerd, speelt zich vooral onder de oppervlakte af. Dat neemt niet weg dat dit Chandors meest ambitieuze film is, compleet met actiescènes en overtuigend grauwe jarentachtiglocaties. De dialogen zijn soms wat stijf, maar de gewelddadige, bloedstollende sfeer is fantastisch getroffen, en de zoektocht naar moreel houvast in een troebele omgeving zindert nog lang na.