Animatiefilm
waarin een prijswinnend worstelaar wraak zweert op zijn dochters aanvallers.
Geef jouw stem voor Cafard
de Volkskrant recensie
Het is 1914, en worstelaar Jean Mordant is in Buenos Aires net wereldkampioen geworden wanneer hij hoort dat zijn 15-jarige dochter in Oostende door de Duitse bezetters is verkracht. Mordants woede drijft hem diep de Eerste Wereldoorlog in - van het Frans-Belgische Westfront naar revolutionair Rusland, van Mongolië naar de VS. 'Ik heb de hele wereld gezien maar ben nergens de hemel tegengekomen', zegt hij in de op historische personages gebaseerde animatiefilm Cafard, die in Nederland op zeer kleine schaal is uitgebracht. In navolging van blockbusters als Avatar en Planet of the Apes draaide de Vlaamse regisseur-scenarist Jan Bultheel zijn debuutspeelfilm door middel van het motion capture-procédé, waarbij de acteurs als het ware worden overgeschilderd door de animatie. In tegenstelling tot die Hollywoodspektakels is het Bultheel niet te doen om levensechtheid: de verwoeste wereld van Cafard ('kakkerlak') balanceert nauwkeurig tussen realisme en abstractie. Nu eens valt de schaduw van een boom heel natuurlijk op Mordants blote lijf. Dan weer blijven rookwolken blokkerig, ijszeeën geometrisch en modderlandschappen spookachtig kaal. Alsof de oorlog steeds even tastbaar als ongrijpbaar moest blijven. De rudimentair getekende personages herinneren in hun eenvoud vaak aan de figuren uit videogames. De rudimentair getekende personages herinneren in hun eenvoud vaak aan de figuren uit videogames. Tegelijkertijd toont Bultheel graag de groeven in hun gezicht, de barsten in hun lippen en de schrammen op hun rug, terwijl hun blik steeds moedelozer wordt. Van het hele ontwerp zijn die ogen nog het menselijkst; de expressiviteit van hoofdrolspeler Wim Willaert (Mordant) lijkt zelfs door alle lagen computerverf door te dringen. Al met al is de stijl van Cafard te kil om je echt te betrekken bij de gruwelen die Mordant overkomen. Tegelijkertijd levert die kunstmatige, bedachtzame vormgeving de beste scènes op. Bijvoorbeeld als Mordant in zijn nachtmerrie met een gigantische, krasserige Keizer Wilhelm worstelt en zijn lijf stroboscopisch oplicht; hetzelfde licht dat later door de nacht snijdt wanneer vijandelijke vliegtuigen het vuur openen. Op zulke momenten vallen de vorm en inhoud van Cafard bewonderenswaardig samen.